Regülatör şebeke geriliminin yüksek ve düşük olduğu yerlerde kullanılan sistemlerdir. Peki regülatör seçimi nasıl yapılır? Ev için regülatör seçimi nasıl olmalı? Bu soruların cevabını yazımızda bulabilirsiniz.
Ağır sanayide kullanılan elektrikli makinalardan, evlerimizde kullanılan küçük ya da büyük ölçekli elektrikli cihazlara kadar bütün aletler ortak şebeke sistemlerinden beslenir. Bu şebeke sistemlerinde bazen gerilimin yükselmesi ya da düşmesi meydana gelir. Bu durum şebeke beslemesinin kaynağından, kullanılan cihazların trafo merkezine olan uzaklığından, şebeke üzerinde bulunan cihazların ani çalışmasından veyahut ani olarak durması gibi nedenlerden kaynaklanır. Bu durumlar şebekeye bağlı cihazların hassas yapısına bağlı olarak ısınmaya, mekanik cihazlarda yıpranmaya ve bozulmalara sebep olur. Şebeke gerilimlerinde ani yükselme ve düşmelerin önüne geçmek için regülatörler kullanılır. Ev için regülatör fiyatları konusunda bilgi almak için internetin arama motorlarından kullanabilirsiniz.
Bir ev için kaç kilo watt değerinde regülatör kullanılacağı evdeki elektrikli cihazların güç değerleri ile orantılıdır. Bunun yanında ev tipi regülatör kullanılacak evin bulunduğu yerin trafo merkezine olan uzaklığı dikkate alınmalıdır. Kırsal bölgelerdeki evler şehir merkezlerine göre voltaj değerleri 150 volt değerinin altına düştüğü gözlemlenmiştir. Bu ve benzeri ölçümleme yapılan yerlerde düşük kilo watt değerli regülatörler kullanılır. Voltaj değerinin düşmediği ancak dalgalanmaların yüksek seviyelerde olduğu yerlerde evde bulunan cihazlar dikkate alınır. Bu cihazlar temel ihtiyaçlar için kullanılan televizyon, buzdolabı, çamaşır makinası vb. ise 10 kilo watt değerinde regülatör kullanılması yeterlidir. Sadece aydınlatma amaçlı sistemlerde ise 5 kilo watt değerinde regülatör kullanılması gerekir. Fakat regülatör kullanılacak evde kazanlı şohben, yüksek değerde elektrikli ısıtıcılar gibi rezistans kullanılan cihazların çalıştığı ortamlarda regülatör değeri 15 kilo watt değerinin altında olmamalıdır. Bunlara ek olarak kişiler evlerinde kullandıkları cihazların listesini hazırlayıp etiket değerlerine bakarak kaç kilo watt değerinde regülatöre ihtiyacı olacağını kendileri de hesaplayabilirler. Burada önemli olan bu cihazların aynı anda çalışıp çalışmadıklarıdır.
Diğer yandan birçok elektrikli cihazlar üretilirken şebeke geriliminden etkilenmemeleri için regülatör kullanılarak imal edilir. Ancak bu regülatör sadece dahil olduğu cihazı korumak içindir. Bir cihazda regülatör kullanılmış olması şebekedeki diğer cihazları korumaz. Regülatör kullanıldığından emin olunan cihazları bir ev için kaç kilo watt değerinde regülatör kullanılmalı hesabını yaparken hesaba eklemeye gerek yoktur. Bu cihazlar listeden çıkarılarak hesaplama yapılmalıdır.
Regülatör Nasıl Seçilir?
Ev için regülatör seçimi yapılırken öncelikle bağlı olacağı şebekedeki cihazlar ve bunların güçleri tespit edilir. Ayrıca sisteme sonradan dahil olabilecek cihazların saptanması gerekir. Genel olarak bilinen voltaj değerleri 50 Hz frekans ve 220 volt ile 380 volt gerilim değerine sahiptir. Bu durum tüketicilerin eğilimine göre akşam ve gündüz saatlerinde farklılıklar gösterebilir. Kullanılan birçok elektrikli cihaz 50 Hz frekansta ve 220 volt değerinde çalışacak şekilde imal edilmektedir. Kullanılacak regülatörün bu değişimleri 220 volt değerine sabitlemesi gerekmektedir. Bunun için gerilim voltaj değerlerinin 160 volt ile 250 volt aralığında olması idealdir. Voltaj seviyesi dengeleme oranı ise saniyede 50 volt olmalıdır. Regülatör seçimi yapılmadan önce mutlaka şebeke üzerinde uzun testler yapılarak yüksek, çok yüksek ve alçak, çok alçak şeklinde voltaj değerleri tespit edilmelidir.
Regülatör kullanılacak şebeke sistemindeki tüm elektrikli cihazlar listelenerek güçleri hesaplanır. İlk çalışmalarında yüksek akım çeken bobinaj kullanılarak imal edilen motorlu ve transformatörlü cihazlar ayrıca hesaplanmalıdır. Bu tür cihazlar ilk çalışmalarında etiket güç oranından daha fazla güç kullanırlar. Öte yandan motorlu cihazların kullanıldığı şebeke yapının bir faz ya da üç faz olup olmadığına dikkat edilmedir. Doğru regülatör tercihi bu kontrole bağlıdır.
Tüm kontrollerden sonra regülatör test aşamasına geçildiğinde hesaplamalar dışında dengesiz akım görülmesi halinde 24 kilo watt değerinde regülatör kullanılmalıdır. Bu durum genellikle üç fazlı sistemlerde görülmektedir. O nedenle yüksek akım çeken bobinaj kullanılarak imal edilen motorlu sistemlerde bu hususa dikkat edilmelidir.
Regülatör Hesabı Nasıl Yapılır?
Regülatör hesabı kullanılacak sistemdeki cihazların toplam güç değerleri ile doğru orantılıdır. Regülatör hesabı yaparken bağlı olacağı şebekedeki cihazlar ve bunların güçleri tespit edilir. Bu tespitler yapılırken cihazların gerçek güç değerleri watt cinsinden hesaplanır. Ayrıca güç tespitleri maksimum değerleri üzerinden yapılır. Bir ev için kaç kilo watt değerinde regülatör kullanılacağı bu hesaplama ile bulunur. Yukarıda da anlatıldığı gibi regülatör kullanılacak evin bulunduğu yerin trafo merkezine olan uzaklığı dikkate alınmalıdır. Kırsal bölgelerdeki evler şehir merkezlerine göre voltaj değerleri 150 volt değerinin altına düştüğü gözlemlenmiştir. Bu ve benzeri ölçümleme yapılan yerlerde düşük kilo watt değerli regülatörler kullanılır.
Voltaj değerinin düşmediği ancak dalgalanmaların yüksek seviyelerde olduğu yerlerde evde bulunan cihazlar dikkate alınır. Bu cihazlar temel ihtiyaçlar için kullanılan televizyon, buzdolabı, çamaşır makinası vb. ise 10 kilo watt değerinde regülatör kullanılması yeterlidir. Sadece aydınlatma amaçlı sistemlerde ise 5 kilo watt değerinde regülatör kullanılması gerekir. Fakat regülatör kullanılacak evde kazanlı şohben, yüksek değerde elektrikli ısıtıcılar gibi rezistans kullanılan cihazların çalıştığı ortamlarda regülatör değeri 15 kilo watt değerinin altında olmamalıdır. Bunlara ek olarak kişiler evlerinde kullandıkları cihazların listesini hazırlayıp etiket değerlerine bakarak kaç kilo watt değerinde regülatöre ihtiyacı olacağını kendileri de hesaplayabilirler. Burada önemli olan bu cihazların aynı anda çalışıp çalışmadıklarıdır.
Sonuç olarak bir ev için regülatör kullanılacağına karar verilirken bağlı olacağı sistemdeki cihazları ve güç değerlerini iyi bilmek gerekir. Bununla birlikte bu cihazların ilk çalışma anındaki güç değerleri ile stabil çalıştığı zamanın ölçüm değerlerine ihtiyaç vardır. Bu özellikler ve güç değerleri tespit edildikten sonra güç değerleri toplanır. Kullanılacak regülatör değeri bağlı olduğu sistemlerdeki cihazların güç oranları ile doğru orantılıdır. Sistem üzerinde sadece temel ihtiyaçları karşılayacak televizyon, buzdolabı, çamaşır makinası vb. ise 10 kilo watt değerinde regülatör kullanılması yeterlidir. Aydınlatma amaçlı kullanılan şebekelerde ise 5 kilo watt değerinde regülatör kullanılması yeterlidir. Rezistans kullanılan cihazların çalıştığı ortamlarda regülatör değeri 15 kilo watt değerinin altında olmamalıdır. Üç fazlı sistemlerde tüm ölçüm ve testlere rağmen dengesiz akım görülebilmektedir. Böyle durumlarda 24 kilo watt değerinde regülatör kullanılmalıdır. Bunlara ek olarak regülatör kullanılacak evin bulunduğu konum regülatör seçimini doğrudan etkilemektedir. Evin bulunduğu konum trafo merkezine uzak olması şebeke geriliminin düşük olmasına neden olur.
Kırsalda bulunan evler içinde aynı durum geçerlidir. Şehir merkezlerinde ise şebeke gerilimi yüksek görülmektedir. Ayrıca şebekelerde gündüz ve akşam voltaj seviyelerinin farklı olduğu bilinmektedir. Bu durumda regülatör tercihi değişiklik gösterir. Kullanılan birçok elektrikli cihaz 50 Hz frekansta ve 220 volt değerinde çalışacak şekilde imal edilmektedir. Kullanılacak regülatörün bu değişimleri 220 volt değerine sabitlemesi gerekmektedir. Bunun için gerilim voltaj değerlerinin 160 volt ile 250 volt aralığında olması idealdir. Voltaj seviyesi dengeleme oranı ise saniyede 50 volt olmalıdır. Bu konuda sorun yaşayan kişilerin yeterli teknik bilgileri yoksa uzman kişilerden yardım almalıdırlar. Kullanılan cihazların etiket değerlerinde görülen ibarelerin ne anlama geldiğini yorumlayabilmelidirler. Şebeke voltaj değerlerini uzun süreli test edip ani düşüş ya da yükselme değerlerini ölçümleyerek analizini yapabilmelidir. Bu analizler sonrası evde kullanılacak regülatör konusunda karar verilebilir. Satılık regülatör alma konusunda ise çevrenizde bu işle uğraşan kişilerden yardım alabilirsiniz.