Voltaj regülatörü en basit ifade ile elektrik voltaj seviyesinin belirlenen sabit değerde tutmak için tasarlanmış sistemlerdir. Voltaj regülatörü fiyatları ise firmadan firmaya göre değişmektedir. Peki voltaj regülatörü ne işe yarar? Bu yazımızda voltaj regülatörü ile ilgili önemli bilgiler vereceğiz.
Voltaj regülatörü, elektrik kaynağında meydana gelen yükselme ve düşme durumundan kaynaklı dalgalanmaların önüne geçmek ve çalışan cihazların zarar görmesini engeller. Voltaj seviyesi belli bir seviyede kaldığı durumlarda sorun yoktur. Fakat elektrik şebekelerinden alınan enerji, bağlı olduğu cihazın çektiği enerjiden bağımsız şebeke yapısından kaynaklı olarak elektrik voltaj seviyesinde düşüşler ve yükselişler olabilmektedir. Bu olumsuz durumun önüne geçebilmek ve cihazları korumak amaçlı gerilimi sabitler. Bağlı olduğu şebekenin ve cihazın yapısına göre Alternatif Akımdan, Alternatif akıma (AC / AC), Doğru Akımdan, Doğru Akıma (DC- DC) ve Alternatif Akımdan, Doğru Akıma (AC- DC) şeklinde koruma ve dönüştürme işlemi de yapar. Dalgalanmaların olduğu şebeke enerjileri doğrudan cihazlara uygulanmalıdır.
Elektriğin bulunması ve teknolojinin gelişmesi ile birlikte hayatımızın birçok alanında elektrikli cihazlar ve aletlerin kullanılması zorunlu hale gelmiştir. Günlük hayatımızda temas ettiğimiz birçok eşyanın enerji kaynağı elektrik enerjisinden sağlanmaktadır. Çok fazla çeşitliliği bulunan elektrik kaynaklı aygıtların çalışma sistemleri ve elektrik tüketimleri ise kullanıldığı alana göre farklılık göstermektedir. Tükettikleri enerji ve kullanıldıkları alanlar farklı olsa da enerjiye ulaşım noktasında uyum sorunu yaşamamak için ortak beslemeye gerek vardır. Besleme hattında yer alan enerjinin istenilen değerde olmaması ya da ani dalgalanmaları ekonomik olarak elde edilmesi pahalı olan cihazların çabucak arızalanmasına neden olmaktadır. Bu olumsuzlukları gidermek için voltaj regülatörü kullanmak önemlidir.
Jeneratör Voltaj Regülatörü Ne İşe Yarar?
Jeneratörler şebekeyi besleyen kuvvet santralleridir. Bu santraller dizel veya benzin ile çalışan jeneratörler, termik jeneratörler ya da nükleer yakıt ile çalışan jeneratörlerdir. Bu jeneratörler enerji üreterek bağlı olduğu şebekeyi besler. Jeneratörlerde ani devir sayısı, sıcaklık, gerilim vb. durumların yaşanması, beslediği şebekede yükün aniden artması ve düşmesi halinde jeneratör çıkış geriliminde ani yükselme ve düşme meydana gelir. Şebekede bağlı cihazlar için bu istenmeyen bir durumdur. Bu durumdan cihazların zarar görmemesi için çıkış geriliminin sabit tutulması gerekmektedir. Jeneratör Voltaj Regülatörü şebeke yükünde meydana gelen değişimleri sabit tutmaya çalışır. Böylelikle şebeke üzerinde bağlı bulunan ve şebekeden beslenen cihazları kullanıcı tarafından önlem alınmadan kaynağında önlem alınmasıdır. Burada önemli olan sistemde kullanılan Jeneratör Voltaj Regülatörünün, besleme Jeneratörün maksimum güç sınırları dahilinde olması gerekmektedir.
Voltaj Regülatörü Ne Zaman Kullanılır?
Voltaj Regülatörü şebeke enerjisinin sabit olmadığı yerlerde kullanılır. Şebeke enerjileri istenilen değerden yüksek veya düşük olabilir. Bu durum şebekeye bağlı cihazlara zarar verebilmektedir. Şebekeye bağlı cihazlar besleme hattında olduklarında veya çalıştıkları süre boyunca üretim değerinde belirtilen doğru voltaj seviyesinde olmaları gerekmektedir. Bu cihazlarda her ne kadar transformatör kullanılmış olsa da besleme enerjisinin aşırı yükselmesi, yükselmesi veya düşmesi ya da ani düşmesi cihazların güç kartlarına ve elektronik sistemlerine zarar vermektedir. Bu olumsuz durumun önüne geçebilmek ve cihazları korumak için gerilimin sabitlenmesine ihtiyaç vardır. Bu sabitleme işlemi Voltaj Regülatörleri, diğer adı basitçe Regülatör tarafından yapılır. Herhangi bir şebeke sisteminde Regülatör kullanılmadan önce voltajın düştüğü alt seviye ve yükseldiği üst seviyenin tespit edilmesi önemlidir. Ayrıca trafo merkezine olan uzaklıkta dikkate alınmalıdır.
Besleme hattı üzerine kurulu yüksek gerilimi düşük gerileme çeviren trafo merkezleri kurulmaktadır. Evlerimizde ve sanayi merkezlerinde kullanılan elektrik bu trafo merkezlerinden karşılanır. Trafo merkezine yakın konumdaki kullanıcılar yüksek gerilim almaktadır. Ancak trafo merkezine uzak konumdaki kullanıcılar ise daha düşük gerilim almaktadır. Ayrıca bu durumu trafo merkezinden enerji alan kullanıcı sayısı da etkilemektedir. Bu durumlarda enerji tüm kullanıcılar için enerji seviyesi istenilen değerler dışında olmaktadır. Bu nedenle gerek yüksek gerilim gerekse de düşük gerilimin olduğu yerlerde Voltaj Regülatörü kullanılması gerekmektedir. Ev ortamında kullanılan yüksek güç çeken elektrikli cihazların çalıştırılması ani gerilim düşmesine neden olmaktadır. Bu cihazların çalışmasının aniden durması ise anlık gerilim yükselmesine sebep olmaktadır. Ayrıca elektrik kesintileri sonrası gerilim düşmesi ya da yükselmesi görülmektedir. Yaşanan bu durumlar elektrikli cihazları bozar. Bu olumsuzlukların önüne geçilmesi için gerilimi istenilen değerde tutacak Voltaj Regülatörleri kullanılır. Voltaj Regülatörleri gerilim yükselmesi ve düşmesini kısa süre içerisinde istenilen değere getirerek sabit tutar. Böylelikle gerilimi istenilen orana göre yükseltebilir ya da alçaltabilir.
Öte yandan hastaneler, askeri kurumlar, emniyet gibi halkın can ve mal güvenliğini korumakla görevli kurumların Voltaj Regülatörleri kullanmaları son derece önemlidir. Hassas yapısı gereği bilgisayar, televizyon, network sunucuları, datacenter vb. cihazların kullanıldığı alanlarda ise gerilimin sabit değerde olması önemlidir. Bu cihazlar gerilim dalgalanmalarından daha çabuk etkilenirler. Ayrıca Alternatif Akımdan, Alternatif akıma (AC / AC), Doğru Akımdan, Doğru Akıma (DC- DC) ve Alternatif Akımdan, Doğru Akıma (AC- DC) şeklinde koruma ve dönüştürme işlemi de yapan transformatör sistemleri de bu tarz gerilim dalgalanmalarından etkilenmektedir. Yapısında bobinaj bulunan elektrikli motorların kalkış akımları fazladır. Bu esnada şebeke geriliminin düşmesine neden olmaktadır. Bu ve benzeri durumlar şebeke üzerindeki tüm cihazları olumsuz etkiler.
Voltaj Regülatör Devresi Ne İşe Yarar?
Voltaj Regülatör Devresi elektrik şebekelerinden alınan enerjinin ani yükselme ve düşme gibi oluşabilecek durumlarda gerilimi sabit tutmak için üretilmiş regülatör devreleridir. Şebekeden gelen enerjiyi sabit tutma işlemine regülasyon denilmektedir. Regülasyon işlemi ise Voltaj Regülatör Devreleri ile sağlanmaktadır. Görevi enerji kaynağından başlayarak şebeke üzerinde yer alan elektrikli cihazlara aktarılan enerjide meydana gelen yükselme ve ani düşüşleri cihazların zarar görmeyeceği en uygun değerde sabit tutmaktır. Kullanıldıkları şebeke ve bu şebekeye bağlı cihazların türüne göre fiziksel büyüklükleri, hızı, basıncı, gerilimi ve frekans değerleri en uygun değerde üretilir. Enerjiyi yükseltme ya da düşürme işleminde ise elektronik devre kullanılır. Hayatımızın her alanında kullandığımız elektrikli cihazların çalışabilmeleri için bağlı olduğu şebeke enerjisine ihtiyaç duyarlar. Şebeke enerjisinin ise cihazların çalışacağı değere sabit olmak zorundadır.
Sonuç olarak farklı sebeplerden kaynaklı elektrik şebekesinde gerilimin ani yükselmesi ya da düşmesi olabilmektedir. Bu durum elektrikli cihazların zarar görmemesi için istenmeyen bir durumdur. Voltaj Regülatörleri kullanılarak besleme hattında meydana gelebilecek ani düşmelerin ve yükselmelerin önüne geçilmektedir. Öte yandan şebekeyi besleyen Jeneratörlerde ani devir sayısı, sıcaklık, gerilim vb. durumların yaşanması, beslediği şebekede yükün aniden artması ve düşmesi halinde jeneratör çıkış geriliminde ani yükselme ve düşme meydana gelmektedir. Bu durumda ise Jeneratör Voltaj Regülatörleri kullanılmaktadır. Şebekeden gelen enerjiyi sabit tutma işlemine regülasyon denilmektedir. Regülasyon işlemi ise Voltaj Regülatör Devreleri ile sağlanmaktadır. Bağlı olduğu şebeke üzerinde çalışan elektrikli cihazların korunması için son derece önemli görevi bulunmaktadır. Voltaj Regülatörü kullanılmasına karar verildiğinde öncelikli olarak besleme sisteminin tek fazlı ya da üç fazlı olup olmadığı, sistemde kullanılan cihazların yapısı belirlenip yüksek ve alçak gerilim değerlerinin ölçülmesi gerekmektedir. Ölçüm değerine göre en uygun Voltaj Regülatörü kullanılır.